Są uważane za wstrętne, ale mądre. Inteligencja szczurów zadziwia

Mają mózgi podobne do ludzkich

Badania przeprowadzone przez prof. Bena Vermaercke z Uniwersytetu KU Leuven w Belgii dowodzą, że chociaż mózgi szczurów są mniejsze i mniej złożone niż ludzkie, to są niezwykle podobne pod względem struktury i funkcji.

W mózgach obu gatunków znajdują się miliardy neuronów, z których każdy połączony jest synapsą z tysiącami innych. Neurony te komunikują się ze sobą za pomocą aksonów, które przenoszą impulsy nerwowe do innych części mózgu i ciała.

Mózgi szczurów i ludzi są podobne na tyle, że szczury są jednym z najczęściej wykorzystywanych zwierząt laboratoryjnych. Testuje się na nich leki, suplementy i kosmetyki, a nawet łączy ludzkie neurony z tkanką mózgową szczurów.

Szybko się uczą

Szczury obok szympansów, delfinów i słoni są jednymi z najinteligentniejszych zwierząt na świecie. Naukowcy odkryli, że szczury potrafią podejmować decyzję na podstawie tego, co wiedzą i tego, czego się domyślają – fachowo nazywa się to metapoznaniem.

Co więcej, szczury bardzo szybko się uczą, szczególnie na własnych błędach. To rzadkość w porównaniu do innych gatunków, które muszą popełnić błąd kilkukrotnie, żeby w mózgu zakodował się ostrzegawczy sygnał.

Z tego powodu schwytanie zwierzęcia w pułapkę nie jest proste. Jeśli zwierzę miało z nią wcześniej do czynienia, nauczone własnym doświadczeniem, drugi raz się do niej nie zbliży. Podobnie, jeżeli widziało, że innemu gryzoniowi stała się krzywda.

Są empatyczne

Podczas jednego z badań szczury wyszkolono tak, aby za każde poruszenie dźwignią otrzymywały cukrowe kulki, ale gdy pociągnięcie za dźwignię prowadziło do porażenia innego szczura prądem, szczury wybierały inną dźwignię.

W innym wątpliwym etycznie eksperymencie zdecydowana większość badanych gryzoni pomogła szczurowi zmuszonemu do pływania, nawet jeśli zamiast tego mogły liczyć na nagrodę w postaci smakołyków.

Naukowcy dowiedli też, że szczury są w stanie reagować na oznaki bólu na pyszczkach innych szczurów i na nie reagować. Co ważne, samice szczura z miotami energicznie bronią swoich gniazd i młodych, nawet jeśli zagraża to ich życiu.

Mają złożony system komunikacji

Szczury są zwierzętami społecznymi. Komunikują się ze sobą za pomocą dźwięków o wysokiej częstotliwości, których człowiek nie jest w stanie usłyszeć. Na częstotliwościach ultradźwiękowych nagrano jak samice po kopulacji "śpiewają jak ptaki".

Badania przeprowadzone przez amerykańskiego neurobiologa Jaaka Pankseppa z Bowling Green State University w Ohio sugerują, że kiedy szczury bawią się lub są łaskotane, wydają "ćwierkające” dźwięki, które do złudzenia przypominają ludzki śmiech.

Szczury komunikują się też za pośrednictwem dotyku. Przytulają się do siebie i są zadowolone, gdy są zwinięte w kłębek obok siebie albo na ludzkich kolanach. W hodowlach domowych zdarza im się też podskakiwać, aby zostały zauważone i wzięte na ręce.

Bohaterskie szczury

W Afryce organizacja non-profit APOPO HeroRat szkoli szczury do wykrywania min. Za każdy prawidłowo zidentyfikowany ładunek zwierzęta otrzymują nagrodę w postaci jedzenia. Najczęściej są to płatki owsiane lub czekolada.

Te bohaterskie szczury w mniej niż godzinę są w stanie przeszukać obszar o polu dwustu metrów kwadratowych. Człowiekowi z wykrywaczem metalu zajęłoby to od dwóch do czterech dni, a i tak mógłby nie wykryć wszystkich min.

Szczur o imieniu Magawa otrzymał od władz Kambodży Złoty Medal PDSA, co czyni go pierwszym gryzoniem, który otrzymał rządową nagrodę. Zwierzak podczas swojej pracy wywęszył ponad 100 min przeciwpiechotnych. Zwierzę zmarło ze starości w wieku 8 lat.