Sylwester to czas zabawy i radości, ale dla czworonogów jest to jeden z najbardziej stresujących momentów w roku. Głośne wybuchy petard, błyski fajerwerków i nagłe zmiany światła mogą wywołać u psów silny lęk. Dlaczego nasze pupile tak reagują i jak możemy im pomóc w tym trudnym czasie? Przeczytaj, jak zadbać o ich komfort i bezpieczeństwo podczas sylwestrowych obchodów. Na pytania odpowiada Natalia Karolak, koordynatorka projektu Karmimy Psiaki, specjalistka w zakresie weterynarii i bezdomności zwierząt.
Strach i stres wywołuje bardzo intensywny dźwięk, duży hałas i natłok bodźców. Pokazy fajerwerkowe trwają niemal nieprzerwanie np. przez godzinę. Pies nie rozumie tego, co się dzieje, ale dla niego głośno oznacza niebezpiecznie. Jest błysk – raz robi się ciemno, raz jasno, a to przeraża psiaka. Zaczyna się więc mocno stresować, uruchamia się instynkt przetrwania, który podpowiada zwierzęciu, by uciekać lub walczyć.
Warto wiedzieć, że psiaki mają zakodowane w pamięci przykre doświadczenia, więc jeśli rok temu odczuwały duży stres w sylwestrową noc, może się zdarzyć, że w tym roku nawet pojedynczy, odległy huk petardy sprawi, że zaczną się chować i reagować nerwowo. Dlatego warto świadomie przygotować się na ten czas i zadbać o dobrostan czworonoga.
Warto stworzyć w domu czy mieszkaniu bezpieczną przestrzeń, w której zwierzak będzie mógł się schować, gdy na zewnątrz rozpoczną się pokazy fajerwerkowe. Takim zacisznym, zacienionym miejscem jest na przykład łazienka, gdzie możemy położyć kocyk czy legowisko. Można również udostępnić zwierzakowi szafę, do której będzie mógł wejść, by schronić się przed intensywnymi dźwiękami.
W przypadku bardzo zestresowanego zwierzaka pomocne jest na przykład zrobienie prowizorycznej budy z materiału i krzeseł. Można też pomyśleć o zaopatrzeniu się w kamizelkę antylękową dla psiaka czy specjalny szalik na głowę, tzw. komin, który tłumi dopływ dźwięków. Dobrym pomysłem jest też włączenie radia lub telewizora na niskim dźwięku. Stworzy to znajome zwierzakowi tło dźwiękowe i przytłumi odgłosy z zewnątrz.
Jeśli znamy swojego psa, będziemy wiedzieć, czy potrzebuje dotyku, czy może jednak głaskanie jest dla niego zbyt stymulujące. Są zwierzaki, które poprzez zabawę rozładowują energię, co minimalizuje stres, ale są też psiaki, które pod wpływem dobrej zabawy "nakręcają się" jeszcze bardziej. Warto więc obserwować reakcje swojego pupila. Jeśli psiak podchodzi do nas, łasi się, to odpowiadajmy na jego potrzeby.
Bądźmy przy swoim pupilu, spędzajmy z nim czas, traktujmy delikatnie, okazujmy ciepło, wyrozumiałość, ale zachowujmy się naturalnie, ponieważ zwierzęta świetnie wyczuwają emocje swoich opiekunów. Zachowajmy spokój i opanowanie. Nie przesadzajmy też z ilością głasków i przytulasków. Ich nadmiar może wręcz wzbudzić niepokój zwierzaka. Są psiaki, które w stresie będą źle znosić ciągłe głaski i spowoduje to efekt odwrotny do zamierzonego.
Ale też nie zostawiajmy zwierzaka samego. Stereotypowe przekonanie, że zwierzę się uspokoi, gdy wyjdziemy do innego pomieszczenia, potrafi być bardzo krzywdzące dla psa, który nie wie i nie rozumie, dlaczego jego opiekun tak postępuje, co tylko potęguje już i tak duży strach i stres. To nieprawda, że głaskając pupila, utrwalamy u niego poczucie sytuacji stresowej. Dbajmy o jego emocje i potrzeby.
W przypadku farmakologii zawsze należy skonsultować się z lekarzem, który doradzi, czy i jaki środek jest potrzebny. Być może zasugeruje zastosowanie suplementów czy zakup obroży uspokajającej. Dobrze jest też dopytać, czy zwierzak nie będzie odczuwać skutków ubocznych przyjmowania leku uspokajającego, i poinformować o przyjmowaniu innych leków w sytuacji, gdy zwierzak ma już stwierdzoną chorobę czy choroby.
Nie, nie wolno podawać takich środków. "Ludzkie" środki uspokajające zawierają składniki, które nie są tolerowane przez psa. Są dla niego po prostu trujące. Zwierzęta nie są przystosowane do ich przyjmowania, co może skutkować problemami z trawieniem, a w konsekwencji doprowadzić do zatrucia organizmu.
W sylwestra nie wychodźmy na długie spacery. Ostatni spacer dobrze jest zakończyć przed 18, nim rozpoczną się pierwsze, pojedyncze wystrzały petard czy fajerwerków. Nie spuszczajmy psa ze smyczy podczas sylwestrowych spacerów. Nawet jeśli w domu nie bał się huku i nie występowały u niego nerwowe reakcje, zawsze może zdarzyć się ten pierwszy raz, kiedy zwierzę mocno się przestraszy. A wówczas może ruszyć do ucieczki, wpaść pod koła samochodu.
Nie stwarzajmy niepotrzebnego ryzyka. Warto zadbać o dodatkowe zabezpieczenie podczas każdego spaceru tego dnia: dwie obroże oraz smycz przypiętą w dwóch miejscach. Nie zapomnijmy też o adresówce na obroży. Pamiętajmy, że zestresowany pies może zachowywać się agresywnie. Bądźmy na to wyczuleni nie tylko jako opiekunowie, ale też jako przechodnie. Warto zachować ostrożność i obserwować zachowanie zwierzaka.
Jeśli to nasz pierwszy wspólny sylwester, spędźmy go razem ze zwierzakiem. Nie wiemy, jak zareaguje na fajerwerki i jak sobie poradzi z sytuacją stresową. W takich momentach potrzebuje mieć przy sobie opiekuna, towarzysza, który zadba o jego potrzeby. Jeśli uznamy, że psiak dobrze zniósł wcześniejsze doświadczenia sylwestrowe, to przy kolejnej okazji, za rok - może zostać sam w domu, ale również go do tego przygotujmy.
Można zostawić włączone np. nagrania z dźwiękami ptaszków czy inne delikatne dźwięki, które będą stanowić tło muzyczne i niejako tłumić odgłosy zza okna. Przed wyjściem z domu, należy nakarmić zwierzaka. Nie zostawiajmy go samego z posiłkiem czy ze smaczkiem. Nie zaleca się też pozostawiania gryzaków, piłeczek czy wszelkich innych zabawek, które stwarzają ryzyko zadławienia się, uduszenia itd.
W przypadku kotów - nie należy zakładać im obroży na czas rozłąki z opiekunami, gdyż to również może się okazać dla zwierzaka niebezpieczne w skutkach, kiedy np. będzie skakać. Aby lepiej przygotować psiaka na kolejny rok i kolejnego sylwestra, niektórzy oswajają zwierzaki z głośnością, co polega na włączaniu filmiku z hukiem fajerwerków i stopniowym zwiększaniu jego głośności.
Na pytania odpowiadała Natalia Karolak, koordynatorka projektu Karmimy Psiaki, specjalistka w zakresie weterynarii i bezdomności zwierząt.
Spis treści:
Zobacz także
Więcej artykułów u zwierzakach na naszej stronie głównej