Toksokaroza

Szczególnie groźne dla ludzi są larwy nicieni jelitowych z rodzaju Toxocara, które mogą powodować toksokarozę. Rozwijają się w jajach glisty kociej (Toxocara cati) oraz glisty psiej (Toxocara canis) i są wydalane z kałem futrzaków. Larwy mogą dostać się do organizmu człowieka drogą pokarmową lub przez skórę, a następnie przemieszczać się po różnych narządach i tkankach, powodując uszkodzenia i stany zapalne. Najczęściej atakują płuca, wątrobę, mózg i oczy.

Jaja Toxocara mogą pozostawać zakaźne przez kilka lat dzięki swojej odporności na niekorzystne warunki środowiskowe. Objawy toksokarozy u człowieka mogą być zróżnicowane i zależą od liczby oraz umiejscowienia larw w organizmie, a także od reakcji układu odpornościowego. Mogą to być m.in. dolegliwości ze strony układu pokarmowego, zaburzenia neurologiczne, gorączka, kaszel, powiększenie węzłów chłonnych, powiększenie wątroby i śledziony, zaburzenia wzroku i zmiany skórne.

Toksokaroza stanowi szczególne zagrożenie dla kobiet w ciąży. Może przenikać przez łożysko, zarażając płód, prowadząc do poronienia, przedwczesnego porodu, niskiej masy urodzeniowej i wad wrodzonych. Leczenie choroby polega głównie na przyjmowaniu leków zwalczających pasożyty.

Toksoplazmoza

Jest to choroba pasożytnicza wywołana przez pasożytniczego pierwotniaka Toxoplasma gondi. Choć psy także mogą być nosicielami tej choroby, to właśnie koty odgrywają kluczową rolę w cyklu życiowym wspomnianego pasożyta. Mruczki najczęściej zarażają się toksoplazmozą poprzez spożycie cyst tkankowych, które pochodzą od upolowanych gryzoni i ptaków lub surowego mięsa zainfekowanych zwierząt gospodarskich. Po zarażeniu pasożyt Toxoplasma gondii przechodzi kilka cykli podziałów w komórkach jelita kota.

Część z tych komórek przekształca się w komórki rozrodcze męskie i żeńskie, które łączą się, tworząc zygotę. Zygota następnie przekształca się w oocystę, która opuszcza organizm kota wraz z kałem. Oocysty w odpowiednich warunkach mogą stać się zakaźne po kilku dniach, dlatego tak ważne jest regularne czyszczenie kociej kuwety. Psy nie wydalają zakaźnych oocyst, dlatego zarażenie się od nich jest mniej prawdopodobne. U zdrowych osób dorosłych, toksoplazmoza często ma przebieg skąpoobjawowy.

Mogą wystąpić m.in. bóle mięśni i stawów, gorączka, powiększenie węzłów chłonnych, bóle głowy, zmęczenie i osłabienie. U osób z obniżoną odpornością, chorujących na nowotwory i po przeszczepach, toksoplazmoza może przybrać cięższe formy i powodować powikłania, takie jak problemy neurologiczne czy uszkodzenia wzroku. Choroba ta jest szczególnie groźna dla kobiet w ciąży, ponieważ może prowadzić do niebezpiecznych powikłań u rozwijającego się płodu. Przyszłe mamy powinny zatem zachować szczególną ostrożność w kontakcie z kotami i unikać sprzątania kuwet.

Giardioza (lamblioza)

Giardioza to pasożytnicza choroba dwunastnicy i jelita cienkiego wywoływana przez pierwotniaka Giardia lamblia, który może atakować zwierzęta oraz ludzi. Cykl życiowy  pasożyta obejmuje dwa stadia rozwojowe: cystę (formę przetrwalną) oraz trofozoit (formę wegetatywną). Poza organizmem pasożyty przeżywają wyłącznie w postaci cyst, które wykazują odporności na niekorzystne warunki środowiskowe. Mogą one przetrwać w glebie lub zimnej wodzie do kilku miesięcy.

Giardioza jest przenoszona przez spożycie cyst, które są wydalane wraz z kałem zakażonych osobników. Należy dodać, że przytulanie i głaskanie chorego zwierzęcia może powodować przenoszenie cyst na nasze ręce, a z dłoni do ust. Objawy giardiozy u ludzi są różnorodnie. Zarażenie pasożytem może prowadzić do bezobjawowej kolonizacji, która ustępuje samoistnie, natomiast forma objawowa może przyjmować postać ostrą lub przewlekłą. Do typowych symptomów choroby należą m.in. biegunka, bóle brzucha, nudności, wymioty, wzdęcia i utrata apetytu.

Bąblowica

Bąblowica to choroba odzwierzęca, która wywoływana jest przez larwy tasiemca bąblowcowego Echinococcus granulosus. Jego ostatecznym żywicielem jest pies, który zaraża się poprzez spożycie mięsa lub resztek mięsnych pochodzących od zwierząt będących żywicielami pośrednimi pasożyta, takich jak świnie, owce czy bydło. W naszym kraju najczęściej źródłem zakażenia dla psów są świnie. Ludzie mogą zarazić się tasiemcem poprzez spożycie jego jaj, które są wydalane z kałem psa.

Zdarza się, że jaja tasiemca znajdują się na sierści czworonoga. Objawy bąblowicy mogą się różnić w zależności od miejsca w organizmie, w którym zagnieździł się tasiemiec. Najczęściej zasiedla wątrobę i płuca. Do typowych symptomów choroby należą m.in. bóle brzucha, powiększenie wątroby i problemy z oddychaniem. W bardziej zaawansowanych przypadkach mogą pojawić się powikłania związane z powstawaniem torbieli w różnych narządach.

Jak często należy odrobaczać psa i kota?

Aby zapobiegać zarażeniu się pasożytami od psa lub kota, należy dokładnie myć ręce po kontakcie z czworonogiem, dbać o czystość kuwety, a przede wszystkim pamiętać o regularnym odrobaczaniu naszego pupila. Nie ma uniwersalnej zasady dotyczącej częstotliwości odrobaczania zwierząt. Kiedyś uważano, że trzeba to robić dwa razy w roku, jednak w rzeczywistości zależy to od kilku czynników - czy nasz pupil ma kontakt z innymi zwierzętami, czy przebywa wyłącznie w domu, oraz czy spożywa surowe mięso, które może być źródłem pasożytów. Warto podkreślić, że koty wychodzące i polujące wymagają częstszego odrobaczania.