9 najbardziej śmiercionośnych gatunków pająków. Niektóre można spotkać w Polsce

Wiele osób boi się pająków. Niektórzy nawet przeprowadzają się, gdy dowiadują się, że ich sąsiad hoduje tarantule. W rzeczywistości większość pająków jest dla nas niegroźna, ponieważ ich jad jest przeznaczony do uśmiercania potencjalnych posiłków, nie do polowań na ludzi – jest go po prostu za mało.

Niemniej jednak jad niektórych gatunków może powodować reakcje alergiczne skutkujące śmiercią. Niektóre pająki mogą być niebezpieczne dla dzieci i osób starszych. Ważne jest jednak, aby zrozumieć, że śmiertelne ukąszenia pająków zdarzają się niezwykle rzadko, ponieważ na większość jadów jest odtrutka.

Oto 9 gatunków pająków uważanych za niebezpieczne dla ludzi.

Kolczak, znany również jako pająk workowy, występuje w Stanach Zjednoczonych oraz w Meksyku. Jest jadowity i często występuje w pomieszczeniach zamkniętych, np. w piwnicach lub na strychach. Jad pająka zawiera cytotoksynę – substancję, która może powodować reakcje martwicze. Częstym objawem po ukąszeniu jest zaczerwienie i duży obrzęk. Na szczęście pająki te nie są agresywne – gryzą jedynie, gdy bronią jaj. Ich ukąszenia zazwyczaj nie kończą się śmiercią.

Pustelnik brunatny występuje w południowo-wschodniej części Stanów Zjednoczonych oraz na Kubie. Zadomowił się w jaskiniach, na strychach oraz w pustych przestrzeniach na ścianach i sufitach. Jego jad niszczy naczynia krwionośne w pobliżu miejsca ukąszenia, doprowadzając do dużego owrzodzenia i martwicy. Powstała rana może goić się przez kilka miesięcy. Niekiedy konieczna jest amputacja części kończyny. Śmierć w wyniku ukąszenia zdarza się bardzo rzadko.

Pająki wilcze występują na całym świecie, również w Polsce, lecz nie wszystkie są groźne. Ich nazwa pochodzi od wilczego zwyczaju ścigania i napadania na zdobycz. Są znane z szybkiego biegu i świetnych kryjówek. Chociaż pająki wilcze nie są uważane za agresywne, zdarza im się ugryźć w samoobronie. Ofiary ukąszeń mogą odczuwać zawroty głowy, nudności i podwyższone tętno. Samo ukąszenie przypomina użądlenie pszczoły i nie jest zbyt bolesne, rzadko kończy się śmiercią.

Wałęsak brazylijski – jak sama nazwa wskazuje – występuje głównie w Brazylii. Pająk szczególnie upodobał sobie plantacje bananów, z którymi przyjeżdża m.in. do Europy, w tym do Polski. Ukąszenie wałęsaka brazylijskiego powoduje wzrost ciśnienia, ślinienie i arytmię. U mężczyzn doprowadza do długotrwałej bolesnej erekcji. Jad zwierzęcia jest badany jako możliwy lek na zaburzenia potencji. W Brazylii między 1903 a 2018 rokiem zarejestrowano 15 ofiar śmiertelnych pająka.

W Stanach Zjednoczonych czarna wdowa jest odpowiedzialna za ponad 2500 wizyt w szpitalach. Jest to gatunek występujący w USA, południowej części Kanady, a także w Ameryce Łacińskiej i Indiach. Ukąszenie pająka przypomina ukłucie szpilką. Następnie powoduje silny ból, skurcze mięśni i delikatny paraliż przepony. Większość ofiar wraca do zdrowia bez żadnych powikłań. Inaczej może być w razie ukąszenia dziecka lub osoby starszej.

Brązowa wdowa wyewoluowała w Afryce, ale pierwszy opisany okaz pochodził z Ameryki Łacińskiej. W innych częściach świata pająk ten jest klasyfikowany jako gatunek inwazyjny. Można go spotkać w Australii, na Madagaskarze oraz na Cyprze. Gatunek zamieszkuje budynki, krzewy i stare opony. Uważa się, że jad brązowej wdowy jest dwukrotnie silniejszy niż czarnej. Do tej pory ukąszenia zwierzęcia powiązano ze śmiercią dwóch osób, które nie były leczone odtrutką.

Kolejnym pająkiem na tej liście jest tzw. czerwona wdowa – zwierzę zamieszkujące południową Florydę. Chociaż pająk żywi się owadami i nie jest uważany za agresywnego w stosunku do ludzi, to wiadomo, że jest jadowity i gryzie. Ukąszenie czerwonej wdowy wywołuje objawy podobne do ukąszenia czarnej: zawroty głowy, skurcze mięśni, nudności. Śmierć w wyniku ugryzienia jest rzadka, ale możliwa – najbardziej narażone są dzieci oraz osoby starsze.

Pająk czerwonogrzbiety (z ang. redback spider) to bliski kuzyn czarnej wdowy, jednak nie jest tak rozpowszechniony, jak ona. Występuje w Australii, Nowej Zelandii, Belgii i Japonii. Często zakłada gniazda w ludzkich mieszkaniach. Redback spider nie jest agresywny – zaniepokojony udaje martwego, ale może też ugryźć. Choć jest jadowity, zatruciu ulega tylko 10 proc. ofiar. Jego jad zawiera neurotoksyny powodujące ból, pocenie się, szybkie picie serca i obrzęk węzłów chłonnych. Każdego roku w Australii leczy się ok. 250 ukąszeń. Ostatni przypadek śmiertelny odnotowano w 1956 roku.

Pająki lejkowate występują w niektórych krajach Ameryki Południowej oraz w Australii. Nazwa tej rodziny pająków pochodzi od ich sieci w kształcie lejka – pająki siedzą w ich ujściu, czekając, aż ofiara zaplącze się w sieć. Pająki te budzą wśród ludzi ogromny strach. Od 1920 roku odnotowano w Australii wiele śmiertelnych ukąszeń. Antidotum na toksynę obecną w jadzie zwierzęcia działa, jeśli zostanie podane ofiarom wkrótce po ugryzieniu, co nie zawsze jest możliwe.

Pamiętajmy, że pająki stanowią o równowadze ekosystemu, ponieważ żywią się wieloma owadami, które przenoszą groźne choroby. Na czele listy znajdują się komary, kleszcze, muchy i ślimaki – stworzenia, które są pokarmem pająków. Co więcej, nie jest znana żadna choroba, którą wywołują pająki. Może czas się z nimi przeprosić?