Czego najbardziej boją się psy? 5 najczęstszych źródeł lęku u psów
1. Głośne dźwięki
Psy mają znacznie lepszy słuch niż ludzie, co sprawia, że są bardziej wrażliwe na dźwięki, zwłaszcza głośne i nagłe hałasy, takie jak wybuch fajerwerków czy grzmoty towarzyszące burzom. Do innych dźwięków mogących wywołać niepokój u czworonogów, należą głośne odgłosy klaksonów, syren w radiowozach, karetkach czy wozach strażackich, a także nisko przelatujących samolotów lub helikopterów.
Szczególnie wrażliwe na te dźwięki są psy, które na co dzień żyją w spokojniejszych, mniej hałaśliwych środowiskach, daleko od ruchliwych ulic. Często także mniejsze, ale równie nieoczekiwane dźwięki, takie jak huk przypadkowo rozbitego talerza czy głośne trzaśnięcie drzwi, mogą zaskoczyć psa i wywołać u niego lęk.
2. Domowe urządzenia
Urządzenia w domu, takie jak odkurzacz, pralka, blender, ekspres do kawy czy inne sprzęty emitujące głośne dźwięki, mogą wywoływać u psów lęk i niepokój. Czworonogi, zwłaszcza te bardziej wrażliwe na hałas, często reagują na nie z nieufnością, a niektóre mogą wykazywać silne oznaki stresu.
W szczególności psy, które nie miały wcześniej styczności z takim sprzętem, mogą poczuć się zaniepokojone jego obecnością. Opiekunowie mogą zauważyć, że pupil stara się utrzymywać dystans, chowa się w bezpiecznym miejscu lub staje się nerwowy w pobliżu tych urządzeń.
3. Samotność
Psy są itotami społecznymi o silnym instynkcie przynależności do "stada". Opiekun staje się głównym członkiem ich "stada" i kiedy jest nieobecny, czworonóg może odczuwać lęk, ponieważ nie ma obok siebie swojego źródła bezpieczeństwa. Samotność może wywołać u psa uczucie porzucenia prowadzące do stresu. Często czworonogi, które miały wcześniejsze doświadczenia związane z separacją (np. zostały porzucone lub miały niestabilne środowisko w przeszłości), są bardziej podatne na rozwój lęku separacyjnego.
Jest to zaburzenie behawioralne, które objawia się lękiem i niepokojem, kiedy pies zostaje sam w domu lub jest oddzielony od osoby, z którą czuje się silnie związany, nawet na krótki okres czasu. To nie tylko chwilowy dyskomfort, ale często intensywny stres, który może prowadzić do niepożądanych zachowań takich jak m.in. wycie, szczekanie, niszczenie rzeczy, załatwianie potrzeb fizjologicznych w domu, apatia czy nadmierna ekscytacja po powrocie opiekuna.
4. Weterynarz
Psy boją się wizyt u weterynarza głównie z powodu negatywnych skojarzeń, które mogą wynikać z wcześniejszych doświadczeń. Często są to wspomnienia bólu związane z zabiegami, takimi jak zastrzyki, pobieranie krwi czy inne nieprzyjemne procedury medyczne. Takie doświadczenia mogą spowodować, że pupil zaczyna kojarzyć gabinet weterynaryjny z bólem i stresem.
Dodatkowo psy są bardzo wrażliwe na zapachy, a klinika weterynaryjna jest pełna intensywnych i nieznanych aromatów – od woni innych zwierząt, przez środki dezynfekujące, po zapachy leków. Mogą one wywołać u psa uczucie niepokoju i dezorientacji. Na to nakładają się także dźwięki, takie jak szumy urządzeń medycznych, głośne szczekanie innych czworonogów czy rozmowy personelu, które mogą potęgować uczucie lęku.
5. Nietypowe zachowania ludzi lub innych zwierząt
Psy mogą odczuwać lęk lub niepokój, kiedy spotykają się z nietypowym zachowaniem ludzi lub innych zwierząt. Dotyczy to szczególnie sytuacji, które są dla czworonoga nowe lub odbiegają od codziennego doświadczenia. Przykładem mogą być ludzie pod wpływem substancji odurzających. Dla psa, który nie ma styczności z takimi osobami, ich dziwne i nieprzewidywalne zachowanie może wywołać strach.
Małe dzieci, zwłaszcza jeśli pies nie jest do nich przyzwyczajony, również mogą budzić niepokój. Ich szybkie ruchy, głośne reakcje czy zabawy są dla czworonoga mniej przewidywalne, co może powodować stres. Również osoby starsze lub z ograniczeniami ruchowymi, np. poruszające się za pomocą balkonika, mogą sprawić, że zwierzę poczuje się zdezorientowane.
Ponadto psy wyczuwają emocje ludzi, więc kłótnie opiekunów czy płacz mogą wywołać u nich niepokój. Gwałtowne zmiany w tonie głosu, mogą być dla pupila nieprzyjemne, a on sam może poczuć się zagrożony. Ważne jest, aby opiekunowie zdawali sobie sprawę, jak te czynniki wpływają na stan emocjonalny czworonoga i starali się łagodzić stresujące sytuacje, stopniowo oswajając pupila z nowymi bodźcami.
Jak rozpoznać, że pies się boi?
Pies komunikuje się z otoczeniem zarówno za pomocą dźwięków, jak i mowy ciała. Jego komunikacja werbalna obejmuje głównie szczekanie, wycie czy warczenie, które są wyrazem jego emocji, potrzeb lub reakcji na konkretne sytuacje. Choć te dźwięki mogą przekazywać pewne informacje, to jednak zdecydowaną większość komunikatów pies wysyła poprzez swoje ciało, co jest bardziej zrozumiałe dla człowieka.
Obserwowanie psiej mowy ciała pozwala na lepsze rozumienie jego emocji i reakcji. Każdy czworonóg ma swoje indywidualne sposoby wyrażania lęku czy niepokoju, ale są pewne wspólne sygnały, na które warto zwrócić uwagę. Jeśli chcesz poznać, czy pupil czuje się przestraszony lub zaniepokojony, zwróć uwagę na kilka kluczowych elementów:
- Postawa ciała – pies, który czuje się niepewnie lub boi się, często przyjmuje postawę "zwiniętą", chowając ciało lub skulając je w dół, jakby chciał zniknąć. W skrajnych przypadkach może także unikać kontaktu wzrokowego.
- Uszy – jeżeli pies ma uszy przyłożone do głowy lub skierowane do tyłu, może to wskazywać na lęk lub niepokój. W zależności od sytuacji może również unikać kontaktu wzrokowego lub patrzeć w stronę źródła stresu.
- Ułożenie warg i języka – kiedy pies jest zestresowany lub przestraszony, może wyciągać język, ziewać lub rozluźniać wargi. Często, w przypadkach silniejszego lęku, może zacząć lizać się po nosie, co jest sygnałem samouspokajania.
- Ekspozycja zębów – jeśli pies pokazuje zęby, może to oznaczać, że czuje się zagrożony i chce się bronić. Warto pamiętać, że ekspozycja zębów nie zawsze oznacza agresję, często jest objawem strachu.
- Ogon – ogon psa mówi wiele o jego nastroju. Skulony ogon między nogami jest jednym z wyraźniejszych sygnałów lęku lub niepokoju. Z kolei, jeśli pies macha ogonem, może to być oznaką ekscytacji, ale nie zawsze. Ważne jest, aby patrzeć na ogólny stan, w jakim jest pupil.