Monogamia "na całe życie" nie jest powszechna wśród zwierząt. Zjawisko, w którym samiec łączy się z samicą, aby pozostać w trwałym związku aż do śmierci jednego z nich, występuje w przyrodzie niezwykle rzadko i dotyczy 5 proc. zwierząt. Naukowcy i biolodzy twierdzą też, że nawet w najtrwalszych relacjach zdarzają się zdrady. Dlaczego monogamia nie jest popularna wśród zwierząt? W świecie fauny głównym celem jest prokreacja dla przekazania materiału genetycznego, aby przedłużyć i zachować gatunek, a wraz z rosnącą liczbą partnerek zwiększa się liczba potomstwa.
Istnieją jednak czynniki, które sprzyjają monogamii, a jednym z nich jest konieczność sprawowania opieki nad potomstwem przez obojga rodziców, zwłaszcza jeśli chodzi o karmienie. Z tej przyczyny najwięcej monogamistów występuje wśród ptaków, rzadziej wśród ssaków. Jedno z partnerów (zazwyczaj samica) wysiaduje jaja, podczas gdy drugie zdobywa pożywienie. Pisklęta przez jakiś czas po wykluciu się wymagają opieki i intensywnego karmienia przez rodziców.
Ssaki, w przeciwieństwie do ptaków, w początkowej fazie życia żywią się wyłącznie mlekiem matki, dlatego to głównie samica opiekuje się młodymi. W tym czasie samiec zaczyna poszukiwania kolejnej partnerki, aby ją zapłodnić i przekazać dalej swoje geny. Zwierzęta nazywane monogamicznymi na ogół żyją w trwałych związkach i wspólnie opiekują się potomstwem. Jakie gatunki słyną z pozostawania w długotrwałych relacjach?
1. Łabędzie
Poruszając temat monogamii wśród zwierząt, nie sposób nie wspomnieć o łabędziach, które uchodzą za symbol wiecznej miłości. Ptaki te bardzo przywiązują się do swojego partnera i pozostają mu wierne końca życia. Jeśli jeden z nich zginie, nie zawsze szukają nowego. Zdarza się nawet, że umierają z żalu.
2. Pingwiny
Pingwiny to kolejny przykład zwierząt, które tworzą monogamiczne związki i wspólnie opiekują się potomstwem. Samica składa jedno lub dwa jaja, które wysiaduje na zmianę z partnerem. Kiedy mama pingwin wyrusza do oceanu w poszukiwaniu pożywienia, tata chowa jajo w fałdzie brzucha i wysiaduje je na stopach.
3. Wilki
Przykładem monogamicznych ssaków są wilki. To bardzo rodzinne zwierzęta, które łączą się w pary na całe życie i wraz z potomstwem tworzą watahę, której wspólnie przewodzą. Młode z czasem się odłączają i zakładają własne stado. Watahy zazwyczaj składają się z kilku osobników, rzadko powyżej dziesięciu.
4. Gibony
Spośród czterech rodzajów małp człekokształtnych tylko gibony są monogamistami. Razem wychowują potomstwo, a rolą taty gibona jest ochrona rodziny przed innymi, agresywnymi samcami. Małpy te wydają odgłosy przypominające śpiew. Charakterystyczne są duety między samcem i samicą, które jak przypuszczają badacze, mogą odgrywać ważną rolę w tworzeniu więzi w parach.
Zobacz także
5. Dikdiki sawannowe
Jest to gatunek ssaka parzystokopytnego zaliczanego do antylop. Dikdiki należą do zwierząt terytorialnych. Łączą się w pary, zajmując obszar 5-30 hektarów. Samica rodzi jednego potomka do dwóch razy w roku. Młody po osiągnięciu pełnych wymiarów jest wyganiany przez samca z terytorium i musi rozpocząć samodzielne życie. Niestety przeżywalność młodych dikdików szacuje się na 50 proc..
6. Bieliki amerykańskie
Bieliki to bardzo wierne ptaki, które łączą się w pary na całe życie, aby wspólnie wychowywać potomstwo. Podczas kiedy samica opiekuje się pisklętami, samiec wyrusza w poszukiwaniu pożywienia. W pewnych sytuacjach może jednak dojść do rozstania. Jeśli po kilkukrotnych próbach z rzędu nie powiedzie się rozród, zazwyczaj kończy się to "rozwodem".
7. Bobry
Bobry to przykład monogamicznych gryzoni, które łączą się w pary na całe życie i mieszkają w koloniach składających się z par i ich potomstwa. Młode pozostają z rodzicami przez około dwa lata, po czym opuszczają legowisko w poszukiwaniu własnego partnera. Para bobrów może tworzyć związek nawet 20 lat. Jeśli jednak jedno z nich umrze, drugie szybko znajduje sobie nowego partnera.
8. Ustniczki
Związki monogamiczne zdarzają się także wśród ryb. Ustniczki zasiedlają rafę koralową i razem ze swoim partnerem zażarcie bronią swego terytorium. Robią to w bardzo widowiskowy sposób, płynąc płetwa w płetwę, prawie się dotykając. Co zadziwiające, jeżeli samica nie znajdzie samca, może zmienić swoją płeć na przeciwną, aby mieć szansę na rozród.