Sieciarz jaskiniowy to najbardziej jadowity pająk w Polsce. Może przegryźć się przez ludzką skórę

Gdzie występuje sieciarz jaskiniowy?

Sieciarz jaskiniowy występuje w niemal całej Europie. Można spotkać go w Polsce, Hiszpanii i w Finlandii, choć rzadziej wybiera kraje wschodnie, np. Białoruś lub Ukrainę. W Polsce najliczniej występuje na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej, a dokładniej w Ojcowskim Parku Narodowym, gdzie znajduje się wiele jaskiń i skał. Ponadto sieciarza jaskiniowego można spotkać na terenie Iranu, Iraku i Turcji.

Meta menardi preferuje ciemne lokalizacje o średniej temperaturze powyżej 7 °C. Najbardziej odpowiadają mu miejsca wilgotne: jaskinie, studzienki kanalizacyjne, kopalnie, tunele, kamienne mury i wąwozy. Większość czasu spędza w swoim schronieniu, choć nocą może wychodzić na łowy. Jego obecność można rozpoznać po dużych białych kokonach, w których znajduje się od 400 do 500 jaj.

Sieciarza jaskiniowego można też spotkać w swoim domu. Ten gatunek uwielbia wilgotne i ciemne piwnice, a także… mury zamku Windsor. Kilka lat temu w królewskiej rezydencji odkryto roje jadowitych pająków o średnicy sięgającej 9 cm. Początkowo uważano je za nowy gatunek, który przez setki lat krył się w murach zamku, ale szybko okazało się, że to „zwykłe” sieciarze.

Jak wygląda sieciarz jaskiniowy i jaki jest duży?

Sieciarz jaskiniowy to jeden z największych pająków w Polsce. Trzeba przyznać, że jego rozmiar jest imponujący, choć samice różnią się nieco od samców. Samce sieciarza mają długie nogi i cienkie odwłoki, a żeńskie na odwrót - krótkie nogi i grube odwłoki.

Osobniki męskie razem z nogami mają od 9,9 do 12,6 mm długości, przy czym długość samego ich karapaksu wynosi od 5,2 do 6,01 mm, a jego szerokość od 4,13 do 4,5 mm. Z kolei samice osiągają od 10,5 do 17 mm długości ciała, a długość ich karapaksu to od 4,81 do 6,35 mm.

Meta menardi ma rudobrązowe ubarwienie, a jego karapaks sprawia wrażenie błyszczącego. Jego odwłok jest kilkukrotnie większy od głowotułowia. Można dostrzec na nim jasne lub ciemne przebarwienia. Ten jadowity pająk ma małe ciemne oczy i dwie szczękoszczułki zaopatrzone w cztery ostre zęby. Na jego nogach widoczne są kolce, dzięki którym unika ataków drapieżników.

Co je sieciarz i jak wygląda jego życie?

Sieci sieciarza jaskiniowego różnią się od konstrukcji innych pająków, ponieważ mają bardziej otwarty środek, przez co sprawiają wrażenie tunelu. Celem sieciarza jest to, aby w sieci utkwiły nie tylko latające owady, jak np. komary i muchy, ale również zwierzęta pełzające, żyjące w glebie: wije, ślimaki, dżdżownice.

Sieciarz jaskiniowy w 2012 roku w plebiscycie organizowanym przez European Society of Arachnology został wybrany Europejskim Pająkiem Roku.

Sieciarze są wolne i niezbyt przebiegłe. Ich strategia polowania polega na tym, żeby czekać z boku, aż ofiara całkowicie zapadnie się w sieci. Wtedy podchodzą do niej i wstrzykują śmiercionośny jad. Zdarza się, że zaczynają zjadać ofiarę już za życia, ale ze względu na niedostępne środowisko wciąż niewiele wiemy o ich zwyczajach.

Czy sieciarz jaskiniowy jest niebezpieczny?

Sieciarz jaskiniowy jest jednym z kilku jadowitych pająków w Polsce, jednak większość z nich (nawet tych bardzo jadowitych) nie jest w stanie przegryźć się przez ludzką skórę i z tego powodu nie stanowi dla ludzi żadnego zagrożenia. Inaczej jest w przypadku sieciarzy jaskiniowych oraz kolczaków zbrojnych, które są w stanie wstrzyknąć człowiekowi jad. Na szczęście jest go za mało, by spowodować poważne objawy.

Sieciarz jaskiniowy – objawy ukąszenia:

• swędzenie i pieczenie;
• zaczerwienie skóry;
• lekka opuchlizna;
• ból przy nacisku.

Objawy zwykle ustępują w przeciągu doby.

Ukąszenie sieciarza jaskiniowego można porównać do użądlenia przez pszczołę. Dla większości zdrowych osób nie stanowi to zagrożenia zdrowotnego. Inaczej jest z osobami w grupie ryzyka, czyli u osób starszych, małych dzieci i alergików. W razie wystąpienia poważnych objawów (problemów z oddychaniem, kaszlu, opuchlizny wokół szyi), należy wezwać karetkę.

Jak leczyć ukąszenia sieciarza?

Z ugryzieniem przez sieciarza jaskiniowego należy postępować podobnie jak w przypadku ukąszenia innych owadów. Miejsce ukąszenia należy odkazić, aby nie doszło do zakażenia, a później posmarować żelem łagodzącym, by nie piekło. Miejmy jednak nadzieję, że pierwsza pomoc nie będzie potrzebna, a sieciarze zostaną w najpiękniejszych polskich jaskiniach.