Jeże to urocze i fascynujące stworzenia, które pełnią ważną rolę w ekosystemie, pomagając w naturalnej kontroli populacji owadów. Jeśli chcesz stworzyć przestrzeń, która sprzyja ich obecności, mamy dla ciebie sześć praktycznych wskazówek. Dowiedz się, jak przygotować swój ogród, aby stał się bezpiecznym schronieniem i źródłem pożywienia dla jeży, a przy tym cieszyć się bliskością natury w swoim własnym zakątku.
Reklama.
Podobają Ci się moje artykuły? Możesz zostawić napiwek
Teraz możesz docenić pracę dziennikarzy i dziennikarek. Cała kwota trafi do nich. Wraz z napiwkiem możesz przekazać też krótką wiadomość.
Aby zaprosić jeża do swojego ogrodu, warto odpowiednio go przygotować. Fot. Pexels / Alexas Fotos
Reklama.
Obecność jeży w ogrodzie przynosi wiele korzyści. Jako drapieżniki, żywią się owadami i innymi bezkręgowcami, których nadmiar może zagrażać naszym roślinom, co czyni je istotnymi regulatorami ich populacji. Jednak warto zaprosić jeże do ogrodu także z innych powodów – są to coraz rzadsze zwierzęta, które napotykają w mieście wiele zagrożeń i mają coraz większe trudności w znalezieniu spokojnego i bezpiecznego miejsca do życia.
Bez wątpienia jeże są przeuroczymi stworzeniami i obserwowanie ich to prawdziwa przyjemność. Zabawne zachowania i sposób poruszania się tych kolczastych istotek potrafią zauroczyć każdego. Aby jednak zaprosić jeża do swojego ogrodu, warto odpowiednio go przygotować, co oznacza stworzenie przyjaznego i bezpiecznego środowiska.
Obecność jeży w ogrodzie przynosi wiele korzyści. Fot. Pexels / monicore
1. Wyeliminuj bariery
Jeśli chcemy, aby jeże odwiedzały nasz ogród, musimy zapewnić im możliwość swobodnego wchodzenia i wychodzenia. Zwierzęta te pokonują nocą od jednego do czterech kilometrów w poszukiwaniu jedzenia, co może prowadzić je poza nasz teren. Nowoczesne, szczelne ogrodzenia, zwłaszcza z podmurówką, są powszechne i mogą stwarzać jeżom trudności. Zdarza się, że kolczaki próbują przecisnąć się między prętami ogrodzenia lub oczkami siatki, co kończy się ich uwięzieniem. Istnieją bramki dla jeży, które można zamontować w ogrodzeniach, a ich minimalne wymiary to 10 cm szerokości i 15-20 cm wysokości.
2. Uważaj na psy
Obecność psa w ogrodzie może zniechęcić jeża do odwiedzin. Choć jeż ma mechanizm obronny polegający na zwijaniu się w kulę i stroszeniu kolców, nie zawsze to wystarcza. Duży lub średni pies, szczególnie z silnym instynktem łowieckim, może poważnie zranić lub zabić jeża, nie zwracając uwagi na jego kolce. Mały pies raczej nie wyrządzi mu krzywdy, ale będzie źródłem stresu, co może skłonić jeża do opuszczenia ogrodu.
Jeśli pies jest wypuszczany tylko w ciągu dnia, jeż może nauczyć się, że nocą w ogrodzie jest bezpiecznie, jednak nie osiedli się tutaj na stałe. Można to zmienić, tworząc wydzieloną strefę, w której pies nie będzie miał dostępu, a jeże nie będą czuć zagrożenia. Jeśli chodzi o koty, zazwyczaj mogą funkcjonować z jeżami na tym samym terenie, ale warto rozpatrywać każdy przypadek indywidualnie.
3. Zadbaj o różnorodność roślin
Najlepszym pokarmem dla jeża jest naturalne, różnorodne pożywienie, które samodzielnie znajduje w ogrodzie, pomagając jednocześnie kontrolować populację szkodników. Jeż jest owadożernym drapieżnikiem, którego dieta składa się głównie z bezkręgowców, takich jak owady, pajęczaki, ślimaki i dżdżownice. Uzupełniają ją małe kręgowce, padlina i czasami niewielkie ilości owoców, zwłaszcza nadgniłych. Dorosły jeż potrzebuje około 100-200 g pokarmu dziennie, a w przypadku wychowywania potomstwa zapotrzebowanie na jedzenie wzrasta.
Aby zapewnić jeżom wystarczającą ilość pokarmu, warto dbać o różnorodność przyrody w ogrodzie. Gładki trawnik nie zapewni im wystarczających zasobów. Obfitość bezkręgowców jest związana z różnorodnością roślin i obecnością mikrosiedlisk, które sprzyjają ich rozmnażaniu i zimowaniu. Im więcej gatunków roślin, tym łatwiej jeżom znaleźć pożywienie przez cały sezon. Aby wzbogacić lokalną różnorodność, warto sadzić w ogrodzie gatunki rodzime lub te, które są od dawna w regionie.
Drzewa owocowe, takie jak jabłonie czy grusze, zwabią owady będące pokarmem dla jeży. Drzewa liściaste, które zrzucają liście na jesień, np. klon czy orzech, pomogą kolczakom w tworzeniu schronień. Gęste krzewy, takie jak lilak, czarny bez czy leszczyna, także będą dobre jako kryjówki. Rośliny owocowe, takie jak porzeczki czy borówki, można łączyć z pnączami, takimi jak bluszcz, aby tworzyć zaciszne miejsca. Krzewy powinny tworzyć system kryjówek, w których jeż może się schronić i bezpiecznie poruszać.
Aby zapewnić jeżom wystarczającą ilość pokarmu, warto dbać o różnorodność przyrody Fot. Pexels / Pixabay
4. Wyznacz dzikie strefy
Podczas planowania ogrodu warto wydzielić różne strefy – obszary, w których spędzamy najwięcej czasu, miejsca, które odwiedzamy rzadziej i przekształcamy w mniejszym stopniu (np. kosząc je raz w roku), oraz dzikie tereny, gdzie zjawiamy się sporadycznie w celu obserwacji przyrody. Należy pamiętać, że natura ceni sobie pewien bałagan – stosy gałęzi, desek, kamieni, nieuprzątnięte liście, kompostownik, kawałki drewna, stara szopa czy zniszczony mur mogą stać się idealnymi siedliskami dla jeży.
Jeśli preferujemy ogród bardziej uporządkowany, możemy te elementy umieścić w sposób przemyślany, ale im więcej miejsca zostawimy na kontrolowany chaos, tym lepiej dla środowiska. Jeśli nie możemy stworzyć dla jeża naturalnego schronienia w formie stosów gałęzi czy liści, warto rozważyć zakup lub samodzielne zbudowanie specjalnego domku dla jeża. Jeżowa chatka pomoże kolczakowi zamieszkać w bezpiecznym miejscu, założyć rodzinę, ochronić się przed zimnem i drapieżnikami.
5. Zapewnij dostęp do świeżej wody
Jeż potrzebuje stałego dostępu do świeżej wody. W deszczowe dni łatwo znajdzie ją w naturze, jednak w miejskim lub podmiejskim krajobrazie oraz w okresach suszy może mieć trudności. Możemy mu pomóc, wystawiając płaską miskę z regularnie uzupełnianą wodą, z której skorzystają także ptaki i owady. Oczko wodne w ogrodzie może być świetnym źródłem wody pod warunkiem, że ma łagodne brzegi, aby jeż mógł łatwo podejść i wyjść. Należy również zabezpieczyć beczki, szamba czy studzienki, aby zapobiec utonięciu zwierząt szukających wody.
6. Nie stosuj środków chemicznych!
Najważniejsza zasada w ogrodzie przyjaznym jeżom brzmi: nie stosuj środków chemicznych! Wiele dostępnych w sklepach preparatów, szczególnie te przeciw ślimakom zawierające metaldehyd, są bardzo niebezpieczne dla jeży, które mogą je zjeść lub zatruć się martwymi ślimakami. Ponadto, trutki na myszy i szczury również zagrażają naszym kolczastym przyjaciołom. Opryski przeciw owadom i chwastom stanowią zagrożenie zarówno bezpośrednie, gdy jeż kontaktuje się ze spryskaną roślinnością, jak i pośrednie, kiedy zjada zatrute owady.
Najważniejsza zasada w ogrodzie przyjaznym jeżom brzmi: nie stosuj środków chemicznych! Fot. Pexels / Pixabay
W przyrodzie wszystko jest ze sobą połączone, więc zapraszając jeża do ogrodu, powinniśmy uwzględnić również całe jego otoczenie. Oznacza to zapewnienie mu dostępu do licznych małych zwierząt, którymi się żywi, różnorodnych roślin, które będą jego schronieniem i źródłem pożywienia, a także wody oraz stosów chrustu. Ważne jest także, aby nie wprowadzać chemikaliów ani nadmiernie porządkować ogrodu. Zadbajmy o to, aby nasze zarządzanie przestrzenią sprzyjało jak największej harmonii we wspólnym życiu różnych gatunków.
