
1. Warczenie
Warczenie to jedna z najbardziej czytelnych oznak, że pies czuje się niekomfortowo. Może to oznaczać, że ktoś narusza jego przestrzeń, pies czuje się zagrożony albo coś go boli. Warczenie nie ma agresywnego podłoża, ma być ostrzeżeniem i sygnałem, że pies czuje się nieswojo.
2. Skomlenie lub szczekanie
Skomlenie to dla człowieka cenna wskazówka, że pies czuje niepokój lub coś go boli. Istnieją hipotezy, jakoby ta reakcja nie zależała od psa i była automatyczna. Zaniepokojony pies może też szczekać. Pamiętajmy jednak, że wiele zależy od kontekstu i od konkretnego czworonoga.
3. Zesztywnienie
Kiedy pies zamiera w bezruchu albo jego ciała sztywnieje, może to oznaczać, że jest zestresowany czymś, co widzi. Pies zamyka się w sobie i ogranicza dopływ bodźców zewnętrznych. W takiej sytuacji należy zachować szczególną ostrożność. Pies zestresowany do tego stopnia, że jego ciało sztywnieje, może ugryźć.
4. Ziewanie, oblizywanie i ślinienie
U psów ziewanie oprócz zmęczenia i znudzenia może oznaczać niepokój. Ziewaniu ze stresu może towarzyszyć nadmierne ślinienie (szczególnie widać to u weterynarza) oraz nerwowe oblizywanie fafli (psich warg), a także wytrzeszcz oczu i dyszenie. Ten stan łatwo odróżnić od dyszenia ze zmęczenia czy oblizywania na smakołyki.
5. Przenoszenie ciężaru ciała na tylne łapy
Psy zazwyczaj opierają ciężar ciała równomiernie na wszystkich czterech łapach. Jeżeli pies pozbawiony problemów ze stawami przenosi ciężar ciała na tylne łapy, może to być oznaka stresu. Taki pies może też podwinąć ogon i włożyć go między nogi albo zesztywnieć. W ekstremalnych przypadkach może skulić się ze strachu.
6. Rozszerzenie źrenic i "oko wieloryba”
U zestresowanych psów wzrasta poziom adrenaliny – neuroprzekaźnika odpowiedzialnego m.in. za czujność. W efekcie źrenice psa ulegają rozszerzeniu. Innym sygnałem świadczącym o tym, że zwierzę przeżywa stres, może być tzw. wielorybie oko. Jest to stan, w którym pies patrzy lekko z boku i widać mu białko.
7. Wysyłanie sygnałów uspokajających
Norweski trener psów Turid Rugaas opisał 30 sygnałów uspokajających, które psy wysyłają, by uniknąć konfliktów. Zazwyczaj pojawiają się one w stosunku do innych psów, ale mogą pojawiać się również w stosunku do ludzi. Do takich sygnałów zaliczamy odwracanie głowy, wzroku, obracanie się bokiem, podchodzenie po łuku, węszenie z obserwacją stresora.
8. Dyszenie
Dyszenie u psów oznacza, że jest im za gorąco, są podekscytowane lub się boją. Jeżeli pies dyszy, mimo że nie biegał, może być zaniepokojony. Pamiętaj jednak, że długotrwałe dyszenie może być objawem udaru cieplnego u psa, choroby kardiologicznej lub zespołu Cushinga. Jeżeli masz wątpliwości, skonsultuj je z lekarzem weterynarii.
9. Niekontrolowane oddawanie moczu
Psy mogą oddawać mocz w sposób niekontrolowany w wyniku ekscytacji, dużego pobudzenia lub strachu. Czworonogi, dla których spotkanie z innym psem było niekomfortowe, mogą oddawać mocz, by zmniejszyć stres i oznaczyć teren. Zazwyczaj oddają wtedy niewielką jego ilość.
10. Unikanie stresora
Psy, żeby uniknąć konfrontacji ze źródłem stresu, mogą udawać, że zajmują się czymś innym, np. wąchaniem trawy, lizaniem swoich genitaliów albo po prostu udawaniem, że nie widzą stresora. W takiej sytuacji nie należy zmuszać psa do interakcji, które go niepokoją. W przeciwnym razie można stracić zaufanie ukochanego pieska.
11. Ukrywanie się lub ucieczka
Ukrywanie się lub ucieczka to rozszerzenie reakcji unikania. Jedne psy chowają się za nogami opiekunów, inne chcą na ręce, jeszcze inne chowają się za zaparkowanym samochodem, a nawet uciekają do domów! Jeżeli źródło stresu się do nich zbliży, mogą zaatakować w samoobronie.
Zobacz także
Jak pomóc psu, który się stresuje?
Uspokajanie psa należy rozpocząć od eliminacji stresującego bodźca. Dobrze jest znaleźć spokojne miejsce, w którym pies będzie mógł się wyciszyć. Najlepiej zlecić mu wykonanie kilku prostych komend w zamian za przysmaki, żeby skupił się na czymś innym i nie rozpamiętywał niemiłej sytuacji.
Jeżeli pies jest stale zestresowany, skontaktuj się z lekarzem weterynarii, który sprawdzi, czy nerwowe zachowanie psa nie jest spowodowane chorobą. Po wykluczeniu przyczyn medycznych warto skontaktować się z trenerem psów lub behawiorystą, który zajmie się problemem stresu.
Na koniec trzeba pamiętać, żeby pies miał w domu swoje bezpieczne miejsce, a przede wszystkim, że stres nie zawsze jest zły. To emocja, która pozwala na uniknięcie ataku przez większego drapieżnika, wejście w ogień itd. Obowiązkiem każdego opiekuna jest nauczenie swojego psa, jak sobie z nią radzić.