Do udaru cieplnego u psa dochodzi, gdy temperatura jego ciała wzrasta, a organizm, mimo podejmowanych prób, nie jest w stanie się ochłodzić. Może dojść wtedy do obrzęku mózgu i śmierci zwierzęcia. Zostań z nami i dowiedz się, jak rozpoznać udar u psa i jak udzielić mu pierwszej pomocy.
Niestety. System chłodzenia psa nie jest zbyt wydajny, a nasze czworonogi są narażone na przegrzanie o wiele bardziej, niż my sami. Weźmy pod uwagę samą powierzchnię chłodzenia, która u psów jest o wiele mniejsza, niż u ludzi.
Człowiek ma gruczoły potowe na plecach, czole, dłoniach, stopach, pod pachami. Pies ma gruczoły potowe jedynie na łapkach. Nie odgrywają one znaczącej roli w procesie termoregulacji, jednak w trakcie upałów można zauważyć, że są mokre.
Psy chłodzą się inaczej niż ludzie. Ich głównym sposobem na obniżenie temperatury ciała jest ziajanie, czyli dyszenie — pies odparowuje w ten sposób nadmiar ciepła z jamy ustnej. Czy ziajanie jest równie wydajne, co pocenie? Absolutnie nie! Jama ustna psa jest za mała i pracuje za wolno, żeby efektywnie chłodzić zwierzę.
Ponadto u psów przeważają receptory odpowiedzialne za wykrywanie zimna. Efekt jest taki, że psy szybciej się nagrzewają, niż chłodzą. Pies na wzrost temperatury reaguje bardzo powoli i niestety — nie zawsze na czas. Z kolei w przypadku zimna jego reakcja jest błyskawiczna.
Kiedy termoreceptory odbierają bodźce dotyczące wysokiej temperatury, wysyłają do podwzgórza sygnały, mające zapobiec przegrzaniu. Po ich otrzymaniu naczynia obwodowe rozszerzają się, a krew zaczyna krążyć szybciej.
Czasami jednak procesy termoregulacyjne psa nie działają prawidłowo albo zostają uruchomione za późno. Może wtedy dojść do hipertermii (podwyższenia temperatury ciała) albo udaru, którego skutki bywają nieodwracalne.
Przyczyn udaru cieplnego u psa może być wiele, jednak najczęstszą z nich jest ludzka bezmyślność i brak wyobraźni. Zamykanie psa w nagrzanym samochodzie nie jest pomysłem godnym pochwały (delikatnie mówiąc). Są jednak zachowania, które choć niepozorne, mogą być przyczyną udaru.
Najczęstsze przyczyny udaru cieplnego u psów:
W cieplejsze dni psu może zaszkodzić to, co w zimniejsze dni sprawia mu radość, np. łapanie frisbee, gonienie za piłeczką, zabawa z innymi psami, a nawet spacery. Należy pamiętać również o tym, że niektóre psy mają zwiększone ryzyko udaru.
Psy ze zwiększonym ryzykiem udaru cieplnego:
Wbrew pozorom pies nie musi mieć do czynienia z upałem, żeby mieć udar. Już przy temperaturze 25°C pies ryzyko przegrzania znacznie wzrasta. Zdarza się, że zwierzę umiera, dlatego najlepiej skupić się na zapobieganiu.
1. Nie wychodź z psem na długie spacery podczas upałów. Zaplanuj aktywność tak, żebyście na dłuższe spacery wychodzili wcześnie rano lub wieczorem.
2. Dopilnuj, żeby pies miał dostęp do cienia. Jego kojec i buda nie powinny znajdować się w słońcu.
3. Postaw psu na podwórku basenik z wodą, do którego będzie mógł wskoczyć, by się ochłodzić.
4. Pamiętaj, że pies musi mieć stały dostęp do wody. Najlepiej, gdyby była ona chłodna, lecz nie lodowata. Wodę należy wymieniać 1-2 razy na dobę.
5. Nie zakładaj psu kagańca weterynaryjnego, który uniemożliwia ziajanie.
6. Nie baw się z psem na zewnątrz w najgorętsze dni. Zamiast tego możesz zaproponować mu nosework.
7. Na każdy spacer zabieraj ze sobą wodę.
8. Kiedy znajdujecie się w pobliżu akwenów wodnych, zachęcaj psa do wchodzenia do wody i mocz mu sierść.
9. Jeśli pies ma długą i gęstą sierść, zabierz go do groomera, który odpowiednio go ostrzyże.
Pierwszym symptomem udaru u psa jest intensywne ziajanie i pogorszenie samopoczucia. Pies może odczuwać w tym czasie bóle i zawroty głowy, o czym niestety nie powie. Właściciela powinna zaniepokoić niechęć do ruchu i apatia.
Do objawów udaru cieplnego u psów zaliczamy:
Wtórnym objawem udaru słonecznego u psa może być odwodnienie organizmu oraz zaburzenie metaboliczne na poziomie komórkowym. Żadnego z tych objawów nie można lekceważyć, gdyż oba mogą doprowadzić do śmierci zwierzęcia.
Tylko 19 proc. Polaków jest pewnych swoich umiejętności w zakresie udzielania pierwszej pomocy — te statystyki dotyczą ludzi. A jak jest z udzielaniem pierwszej pomocy zwierzętom? Tylko 2 proc. Polaków opanowała tę sztukę. Czas to zmienić. Oto jak pomóc psu, który ma udar.
Pierwsza pomoc przy udarze cieplnym u psa:
Tych rzeczy nie rób, gdy pies ma udar:
Pamiętaj, że te działania mają charakter prewencyjny, a w przypadku wystąpienia udaru u psa, konieczna jest wizyta u weterynarza, który zapobiegnie dalszym konsekwencjom, np. obrzękowi mózgu lub odwodnieniu.
Jeśli masz taką możliwość, powiadom wcześniej weterynarza, że wieziesz mu pacjenta z udarem.